شب چهارم محرم الحرام / بوشهریهای مقیم آبادان
مراسم سنج و دمام شب چهارم
مراسم سینه زنی بوشهری
شب چهارم محرم / شب اول مراسم عزاداری سنتی بوشهری بود که به حول قوه الهی و توجه آقا ابا عبدالله الحسین با کمک دوستان و رضایت ۹۵ درصدی انجام شد.
مروری کوتاه بر زندگی مصطفی گراشی
مروری کوتاه بر زندگی
مصطفی گراشی: گراشی فرزند غلامحسین در سال 1336 در محل دهدشتی واقع در بوشهر چشم
به جهان کشود دوران تحصیلاتش از سال 1343 و با ورود به دبستان ملی سعادت شروع
گردید و در سال 1356 تحصیلات عالیه را در دانشسرای معلم در استان فارس (شیراز)
دنبال کرد.
حاج مصطفی گراشی از اوایل کودکی با توجه به علاقهی وافری که به نوحه خوانی داشت و تلاشی
مضاعفی که جهت یادگیری نوحه به کار میبست سبب شد تا به عنوان یکی از برجستهترین
و پر استعدادترین نوحهخوانان بوشهری معرفی گردد.
وی از سال 1349 با تشویق اهالی محل و جمعی از دوستان پیشخوانی محلهی دهدشتی را
بر عهده گرفت.
وی از سال 1352 نوحه خوانی را به طور رسمی و به پیشنهاد مرحوم حسین پوررحیم در
مسجد توحید «برازجانیهای سابق» آغاز کرد.
آن گاه زمانی که جهانبخش کردیزاده «بخشو» نوحهخوان محلهی دهدشتی بود او را به
نوحهخوانی در مسجد صاحبالزمان «خرماییهای سابق» واقع در کوی جبری برگزید تا این
که پس از فوت پر آوازهترین نوحهخوان بوشهری یعنی مرحوم کردیزاده از سال 1356 وی
در مسجد دهدشتی به عنوان نوحهخوان معرفی شد و جای مرحوم کُردیزاده را پُر کرد.
آوازهی مصطفی گراشی از استان بوشهر نیز فراتر رفته تا آن جا که در استان خوزستان
و سایر استانها ما شاهد نوحهخوانی این نوحهخوان هستیم و خواهیم بود.
میتوانم به جرأت بگویم در استان بوشهر کسی حُزن صدای گراشی را ندارد. تحریرهای
که ایشان در حین نوحهخوانانی به اجراء میگذارد واقعاً جای خسته نباشی فراوانی را
میطلبد.
نمیدانم آیا کسی یا کسانی میتوانند در آینده پا جای این مداح اهل بیت بگذارند
گمان نکنم. ایشان چنان اشعار را با آب و تاب میخواند که سینهزن به شور آمده و
انگار که زمین میخواهد دهان باز کند.
آری اگر سینهزنی بوشهر بعد از مرحوم محمد شریفیان و مرحوم جهانبخش کُردیزاده
نمرده و تا به امروز زنده مانده همه و همه تلاش مصطفیگراشی بوده و اگر ایشان نبود
این سنت خود به خود به دست نا اهلش میافتاد و از بین میرفت. البته من از تمام
پیشکسوتان به خاطر تلاششان کمال تشکر را دارم.
ولی تحریرهای که وی بر روی اشعار میگذارد و در یک آن اجراء میکند جای بحث دارد.
باز هم میگوییم موسیقی مذهبی بوشهر بینام گراشی از بین رفته.
برای ایشان از خداوند منان آرزوی سربلندی و افتخار را دارم من ایشان را همانند
پدرم دوست دارم و آرزوی موفقیت وی را در هر زمینهی دارم.
چند هفتهی است که برخی از نشریات محلی پرسش و پاسخی را در زمینهی نوآوری و تحول
مراسم سینهزنی بوشهر به راه انداختهاند که از نظری خوب و از نظری هم بد است. حال
میخواهم اولاً نظر جنابعالی را در مورد این نوآوری که مورد بحث است بدانیم؟
ـ در رابطه با اظهار نظرهایی که در هفتههای اخیر در نشریاتمحلی انجامگردیده
ابتدا باید بگویم که اظهار نظر و ابراز عقیده و سلیقه برای همگان آزاد و بسیار خوب
است، اما انتظاریکه از این نشریات وزین میرود آن است که با اشخاص صاحبنظر گفتگو
کنند تا بتوان از این اظهارنظرها چیزیهم عاید خوانندگاننمود. متأسفانه اشخاص که
اظهار نظر فرمودهاند، بعضاً یا از موضوع بیاطلاع و حداکثر کم اطلاعاند به
عقیده بنده حقیر که مخاطب بسیاری از این عزیزان بودم نوآوری در مفاهیم امری
اجتناب ناپذیر و حرکتی است که با شرایط زمانی و اجتماعی کاملاً منطبق بوده و این
حرکت میبایستی با قدرت و قوت هر چه تمامتر و با حضور عزیزان شاعر و آهنگساز
ادامه یافته تا بتوانیم واقعیت عاشورای حسینی را نمایان سازیم.
من با آهنگها و شعرهای جدید موافق هستم و همیشه گفتهام تحول در هر زمینهای
باید صورت بگیرد فقط به شرطی که به سنت و ریتم عزاداری ما لطمه وارد نکند، حال شما
فکر نمیکنید که برخی به خاطر این که خود را مطرح سازند میآیند و از روی ناآگاهی
و نداشتن تجربه کافی اشعاری را میسازند که در یک کلام یک بار مصرف خوانده میشود
و از طرفی هم کار دیگر اساتید را بیارزش جلوه میدهند و همین اصل باعث شده که
خیلیها فکر کنند اشعار جدید نباید ساخته شود؟ نظر شما چیست؟
ـ بنده با نظر شما موافقم، همان طور که در پاسخ اول عرض کردم تحول و نوآوری لازمه
هر کاری است، زیرا ایجاد سکون ما را به عقب خواهد برد. لازم میدانم توضیح دهم اگر
قرار بود که نوآوری صورت نپذیرد لازم نبود که در طول تاریخ گذشته از نوحهها و
سرودههای شعرای قبل به این گستردگی استفاده شود و داشتن تعدادی نوحه کافی بود
اما تلاش گذشتگان و آن چه که به ما سپردهاند ایجاب میکند که تلاش این عزیزان
دنبال شود. این را به یاد داشته باشیم که با توجه به حرکت فیزیکی که در سینهزنی
ما صورت میگیرد آهنگهایی که به کار گرفته میشوند ضرورتاً میبایستی از دستگاههای
خاص این سنت بهره ببرند تا بتوانیم در این مسیر گام برداریم و توصیهی بنده هم به
همه عزیزان مداح و نوحه خوان این است که ضمن اعتقاد به این اصل و تلاش مناسب با
شرایط فردی خود از شعر و آهنگهای جدید استفاده نمایند و ضمن مشورت با اهل فن از
نظر شعر و آهنگ گامهای خود را محکم و شمرده بردارند. انشاءا...
برخـی افراد میگویند شعرهای جدید نباید ساخته شود! آیا نوحههای قدیمی هم روزی
جدید محسوب نمیشدند؟ یا نه این نوحهها از آسمان نازل شدهاند و امروز ما باید
منتظر باشیم تا اشعار از عالم غیب ظاهر شوند؟!
ـ اصولاً همین طور است که میگویید. زیرا من به یاد دارم نوحهخوانهای قبل از ما
هم مثل مرحوم محمد شریفیان و مرحوم کردیزاده و مرحوم علی دشتی هر ساله با کارهای
نو و جدیدی متناسب با شرایط زمان خود به امر مداحی و ذاکری میپرداختند و این
کارهای جدید خاص دوران ما تنها نبوده ولی نکند قابل توجه برخی تعییر مفاهیمی است
که بعد از پیروزی شکوهمند اسلامی در نوحههای ما ایجاد گردیده که این هم ضرورت
زمان و حضور همه جانبه جوانان در مساجد بوده و این ضرورت همچنان با قوت خود در
جامعه کنونی ما ایجاب میکند که با تلاش هر چه تمامتر به این سمت و سو حرکت کنیم.
برخی میگویند تبلیغات یا بهتر بگویم درست کردن بنر که کاری است برای اطلاع رسانی
از روی این صورت گرفته که شما در زمینه نوحههای جدید کم آوردهاید و حال میخواهید
با این حرکات خودتان را مطرح سازید. آیا واقعاً این گونه حرفها صحیح میباشد؟
«البته منظور من از طرح این سؤال تنها شما نیستید، بلکه در مورد اکثر مداحان است»
ـ من باید اظهار تأسف کنم! لذا اظهار نظر این برادر عزیزم که چند صباحی هم خود به
کار نوحهخوانی مشغول بوده است، اطمینان دارم که این عزیز از شبی که از مسجدی که
ایشان در آن مداحی میفرمودند به منزل خود تشریف بردهاند و دیگر سری به مساجد
خصوصاً مساجد قدیمی در بافت قدیم شهر نزدهاند که ببینند حضور همه جانبه عاشقان و
دلبختگان نهضت مقدس عاشورا است. امیدوارم ایشان و همه کسانی که فکر میکنند امر
تبلیغات خاص زمانی است که کاری جاذبه خود را از دست میدهد این تفکر خود را اصلاح
نمایند چرا که امروز با حجم گرفتاریهای مردم فکر نمیکنم اطلاعرسانی امری
غیرقابل تحمل باشد و از طرفی هم باید سؤال کرد که آیا برای برنامههای هنری که در
سطح شهر اطلاعرسانی میکنند فاقد جاذبه شدهاند؟!
آیا بهتر نیست برای این گونه پرسش و پاسخها به سراغ اهل فن آن بروند؟ آیا شما که
نوحهخوان اهل بیت هستید میتوانید در زمینهی تئاتر یا سینما نظر دهید؟
ـ اولاً من به خود چنین اجازهای را نمیدهم. دوماً بهتر است هرانسانیدر هربحثیکهسررشتهدارد
اظهارنظر نماید.
آیا نسل جدید باید همه ساله شاهد این همه اشعار تکراری و سبک باشد؟ ادبیات و زبان
فارسی ما در حال تغییر است ما نیز نباید کمی خودمان را تکان دهیم؟
ـ بنده اعتقاد دارم تا صبح نشود و خورشید طلوع نکند انسان فرق ظلمت و نور را تشخیص
نخواهد داد و امیدوارم دوستان عزیز هم تلاش کنند خود را با شرایط منطبق نمایند.
برخی از نوحهخوانان در حین خواندن، صداهای اضافی میدهند و باعث از بین رفتن حسِ
سینهزن میشوند. در این مورد چه نظری دارید؟
ـ انشاءا... عزیزانی که منظور نظر شماست از این صداهای اضافی که شما فرمودید
اجتناب نموده و به نوحه خواندن بسنده نمایند.
برخی از نوحه خوانان در چند سال اخیر سعی کردهاند به تقلید آهنگهای خوزستانی
بپردازند و به این سبک روی بیاورند. در اینمورد چه نظری دارید؟
ـ بنده اعتقاد دارم که در فرهنگ غنی موسیقی مذهبی شهرمان هیچ کاستی نداریم و دلیلی
برای این حرکات نمیبینم. امیدوارم عزیزانی که شما مورد نظرتان است سهواً دچار
چنین اشکالی شده باشند و خود را اصلاح کنند زیرا تا به امروز همهی افتخار ما این
است که توانستهایم این فرهنگ را به دیگر نقاط کشور خصوصاً مناطق خوزستانی منتقل
کنیم.
کلام آخر؟
در پایان از شما و نشریهی وزین نصیر بوشهر کمال تشکر را دارم که این فرصت را برای
بنده ایجاد فرمودید و امیدوارم همه عزیزان دست به دست هم داده تا این فرهنگ غنی را
حفظ و هر چه پُر محتواتر نموده و به آیندگان بسپارم. با تشکر فراوان.
پایگاه خبری حوت نیوز
http://houtnews.ir/showcontent.aspx?ybzjpVFJNpc
حاج مصطفی گراشی: سینه زنی بوشهری، کامل ترین نوع عزاداری است
حوت نیوز: عزاداری محلی بوشهر، سالهاست جای خود را در کشور باز کرده است.
امروزه همه شبکه های رادیویی و تلویزیونی کشور ساعاتی از برنامه های خود را در
ایام محرم و صفر به این سبک عزاداری اختصاص می دهند. در این بین نقش مداحان و
ذاکران اباعبداله در این مراسم پرشور، نقش اصلی و بارز است.
در دهه دوّم ماه محرم، در گفتگو با حاج مصطفی گراشی مداح سرشناس و باسابقه استان
از عاشورا و محرم و لذّت های معنوی این شور حسینی پرسیدیم. گراشی با صراحت می
گوید: شور و شوق پس از نوحه خوانی برای امام حسین(ع) وصف شدنی نیست. گفتگوی لیان
با این مداح اهل بیت که به مناسبت مراسم عزاداری سید و سالار شهیدان در محرم امسال
انجام شده را تقدیم حضورتان می کنیم.
لیان: لطفاً در ابتدای این گفتگو خودتان را معرفی نمایید؟
مصطفی گراشی هستم. متولد سال 1336 بوشهر (کوی دهدشتی). تحصیلات فوق دیپلم علوم
انسانی. شغلم هم آزاد است و دارای واحد پارچه فروشی هستم. در حال حاضر به همین
مناسبت به عنوان رئیس مجمع امور صنفی شهرستان بوشهر مشغول فعالیت می باشم.
لیان: مداحی را از چه سالی آغاز کردید و انگیزه شما برای ورود به این عرصه چه بود؟
مداحی را به طور رسمی از سال 1349 در مسجد غریب کوی بهبهانی در روز 27 صفر آغاز و
از سال 1350 رسماً به عنوان مداح (نوحه خوان) مسجد توحید شروع کردم. در سال 1352
به پیشنهاد مرحوم جهانبخش کردی زاده (بخشو) همزمان با مسجد توحید به مداح و نوحه
خوان مسجد صاحب الزمان کوی جبری (محله خرمائیها) معرفی شدم. تا سال 1356 که
متأسفانه مرحوم کردی زاده فوت نمودند، رسماً به عنوان مداح (نوحه خوان) مسجد
دهدشتی خدمت می کنم و تاکنون افتخار خدمتگزاری و نوکری حضرت سیدالشهداء را
دارم و انگیزه ورود بنده به جرگه مداحان، تنها عشق به اهل بیت خصوصاً خامس آل عبا
حضرت اباعبداله الحسین(ع) بوده و هست.
لیان: مشوقین شما در عرصه مداحی چه کسانی بودند؟
مشوقین اینجانب در امر مداحی و نوحه خوانی ابتدا خانواده ام و سپس اهالی خوب و
دوست داشتنی محله دهدشتی بودند. خصوصاً مرحوم حاج یوسف فرهادی که حقاً بنده را
همواره در این راه تشویق می کرد.
لیان: در انتخاب اشعار برای نوحه چه شعرهایی را انتخاب می کنید منظورم این است که
بیشتر از چه شاعرانی بهره می گیرید؟
همواره از بدو ورودم به مداحی تلاش می کردم از شعرهایی استفاده کنم، که بتوانم شأن
و منزلت اهل بیت را رعایت نمایم. خصوصاً پس از پیروزی انقلاب اسلامی که کاملاً
فضای مساجد و محافل مذهبی تفاوت قابل توجهی کرد. سعی بنده و همه عزیزانی که در این
عرصه تلاش می نمودند این بود که شعرهایی را به عنوان نوحه و اشعار مذهبی انتخاب
نماییم که با حقیقت عاشورا و حضور جوانان مسلمان و انقلابی در مساجد در تناقض
نباشد و همه سعی ما بر این است. در حال حاضر هم از شعر بهترین شاعران
عاشورایی و عاشقان اهل بیت استفاده نمایم.
لیان: تا آنجا که خبر دارم شما فقط سبک سینه زنی سنتی بوشهری را دنبال می کنید؟
آیا این درست است؟
بنده اعتقاد دارم که از سنت های بسیار پویا و کامل، مراسم عزاداری بوشهر می باشد.
بنده هم نوحه خوانی و سینه زنی سنتی را دنبال می کنم و همه سعی خودم را در جهت
پویایی هر چه بیشتر این سبک عزاداری بسته ام.
لیان: این همت و تلاش شما چه علّتی دارد؟
چون به این سبک عزاداری اعتقاد دارم.
لیان: در طول سال هایی که برای امام حسین(ع) نوحه خوانده اید، کدام شعر و نوحه را
بیشتر دوست دارید؟
همه شعرهایی را که در نوحه خوانی انتخاب نموده ام، در زمان خاص خودش دوست دارم.
امّا نوحه واحد (می رود شهزاده اکبر سوی میدان بهر دین) که واقعه میدان رفتن حضرت
علی اکبر را تشریح می نماید و همچنین واحد (کهکشان کاروان عاشقان دل غمین) که شرح
ماجرای ورود اهل بیت در اربعین به کربلا را توصیف می نماید، بیشتر بنده را تحت
تأثیر قرار می دهد.
لیان: سینه زنی سنتی کنونی را در مقایسه با شیوه های جدید عزاداری چگونه می بینید؟
طبیعی است که بنده می بایستی از سبک سینه زنی و عزاداری سنتی دفاع کنم. ولی اجازه
بدهید نتیجه بررسی همه جانبه مرکز نغمات آئینی صدا و سیمای کشور را در رابطه با
تأثیرگذاری سینه زنی سنتی را در کشور خدمتتان اعلام کنم. در زمانی که در جلسات
اولیه برگزاری همایش پیر غلامان حضرت اباعبدالله الحسین شرکت می کردیم که از مدیرکل
محترم مرکز نغمات آئینی صدا و سیما (آقای صابر دهقان) سئوال شد که چگونه بوشهر را
برای برگزاری چنین همایشی انتخاب کردید؟ در حالی که تعداد زیادی از استانها کاندید
برگزاری این همایش بوده اند؟ ایشان در پاسخ اعلام کرد، چون سبک سینه زنی و عزاداری
بوشهر سبکی تأثیرگذار بوده در حال حاضر حداقل یازده استان از این سبک
عزاداری تقلید می کنند، لذا این استان را برای برگزاری همایش مداحان بزرگ کشور
انتخاب کردیم. در حال حاضر تعداد زیادی از استان ها در زمان سینه زنی، از سبک واحد
بوشهری، استفاده می کنند، و مستمعین خود را به فیض می رسانند.
لیان: فکر نمی کنید باید اشعار جدید متناسب با دغدغه های روز هم در نوحه خوانی ها
مدنظر قرار گیرد؟
اصلاً چون مداحی و نوحه خوانی در نظر مردم از کارهای مقدس بشمار می رود و همه
افکار مردم را متوجه این موضوع می کند، لذا وظیفه مداحان به روز شدن است. پویایی
این سنت به این خواهد بود که متولیان آن بتوانند ضمن شرح وقایع صحیح تاریخی اهل
بیت با مسائل زمان خود ارتباط برقرار نموده و دغدغه های دینی و اعتقادی و روز مردم
را با مقایسه با سیره اهل بیت مطرح کنند.
لیان: چقدر دنبال نوآوری در اشعار و حتی سبک اجرا هستید؟
توجه بفرمایید که سبک سینه زنی بوشهر و اصول آن به هیچ عنوان قابل تغییر نیست.
منتهی می توانم در ادامه حرکتی که از سال 1360 همه عزیزان مداح و نوحه خوانان به
جهت نوآوری و در ارائه مفاهیم نوحه بکار بستند، دنبال نماییم. البته به این معنی
نیست که پیشکسوتان و مداحان و نوحه خوانان قبل از ما نوآوری نداشتند! بلکه تغییر
عمده و قابل توجه که از سال 1360 در نوحه ها صورت گرفت این بود که تا آن تاریخ همه
نوحه های واحد فقط با 3 آهنگ جنگ نامه، بحر طویل، و بحر طویل با نثر منظم خوانده
می شد که در جلسات کارشناسی که در آن زمان با اساتید فن از جمله مرحوم سید جواد
عین الملک و آقای حسین خرمایی و دیگران داشتیم به این نتیجه رسیدیم که می توانم
آهنگ های جدید همراه با اشعار جدید با استفاده از ملودی منطقه، مثل دستگاه دشتی و
همایون در این قسمت از سینه زنی استفاده کنیم که الحمداله این ایده جواب مثبت داد
و مورد استقبال عموم قرار گرفت و تا امروز هم که این حرکت ادامه دارد. البته بنده
در این راستا توصیه ای به همه عزیزان و برادران خودم که در این رابطه تلاش می کنند
دارم و آن هم ابتدا رعایت اصول سنت و سپس استفاده از ملودی خاص منطقه است و این عزیزان
می توانند در این رابطه از نظرات اساتید فن استفاده نمایند.
لیان: به نظر شما جایگاه جوانان در این گونه عزاداری ها چیست؟ بعضی ها معتقدند در
سینه زنی سنتی عرصه برای حضور جوانان کمتر فراهم است؟ شما چقدر این حرف را قبول
دارید؟
در رابطه با جایگاه جوانان باید عرض کنم که امروز خوشبختانه در بالاترین ظرفیت
ممکن از مداحی و نوحه خوانی جوانان در مساجد استفاده می شود. خوب بیاد دارم حتی در
دهه 60 و بعضاً 70 معمولاً هر کدام از آقایان مداح و نوحه خوان حداقل 3 و یا دو
مجلس را اداره می کردند که امروز شاهدیم اکثر عزیزان مداح فقط در یک مسجد یا
حسینیه خدمت می کنند و مکان های دیگر را به جوان ترها دیگر تحویل داده اند. امّا
این که گفته شود که در سینه زنی سنتی عرصه برای حضور جوانان، کمتر فراهم است این
را قبول ندارم. باید به این شکل عنوان کنم که هر جوان عزیزی که بتواند در این عرصه
قدم بردارد، بدون شک از او استفاده خواهد شد. ولی انتخاب مداح به عهده هیأت امناء
مساجد و یا بانیان محترم حسینیه ها و تکایا است یا دیگران! عزیزان علاقه مند همه
تلاش خود را به جهت فراگیری اصول مداحی و نوحه خوانی سنتی و همزمان با فراگیری
متون تاریخی با استفاده از مقاتل معتبر و همچنین بهره گیری از تئوری علم موسیقی
بکار گیرند. مطمئن باشند که فرصت به این عزیزان هم خواهد رسید.
لیان: برای به روزرسانی مداحان بوشهری به ویژه نوحه خوانان سبک سنتی آیا جلسات یا
محافل ویژه مداحان وجود دارد؟
بسیار خوشحالم که تشکیل بنیاد دعبل خزاعی در کشور و افتتاح دفتر آن در استان
بوشهر، عامل تجمع و تشکیل جلسات و گردهمایی علاقه مندان این وادی شد. در این سالها
کلاسها و جلسات بسیار خوبی تشکیل شده خصوصاً در سال جاری، بعد از ماه مبارک رمضان
و با همت بنیاد دعبل خزاعی و سازمان بسیج مداحان همه هفته جلسات پرباری را داشتیم
بد نیست بدانید این جلسات با حضور حداقل 100 نفر تشکیل می شوند.
لیان: اجازه بدهید چند سئوال خصوصی بپرسم. تأثیر نوحه خوانی و مداحی برای
سیدالشهداء در زندگی شخصی شما چگونه بوده است؟
تلاش کرده ام بتوانم ابتدا آنچه که می گویم و اعتقاد دارم در خودم مؤثر واقع شود.
وقتی توانستم این تأثیر را در خودم ایجاد کنم، بدون شک می توانم در دیگران هم مؤثر
واقع شود. امّا تا چه اندازه توانسته ام در این وظیفه موفقیت کسب کنم. قضاوت به
عهده دیگران است.
لیان: از خانواده شما افرادی هم دنباله رو شما بوده اند؟
خداوند را شاکرم که پدر و مادر و خانواده ام، من از بدو تولد با عشق به اسلام و
مکتب تعالی بخش اهل بیت تربیت کردند. الحمداله فرزندانم خصوصاً دو پسر عزیزم امروز
با بهره گیری از مکتب اسلام و اهل بیت عشق و ارادت خود را در مداحی و نوحه خوانی
به منصه ظهور رسانده و در این ارتباط تلاش های خوبی را شروع کرده اند که امیدوارم
در این راه بتوانند موفقیت کسب نمایند.
لیان: بیشتر در چه جاهایی مداحی می کنید؟
در حال حاضر در مسجد دهدشتی بوشهر مشغول انجام وظیفه هستم و بنا به مناسبت و
موقعیت در جاهایی که فرصت فراهم شود و توسط دوستان و بزرگواران این وظیفه به بنده
واگذار شود مداحی می کنم. تا امسال علاوه بر مسجد دهدشتی در مسجد حاج محمدعلی سنگی
هم مداحی و نوحه خوانی می کردم که الحمداله این وظیفه را از امسال به یکی از
جوانان عزیز و بااستعداد بنام آقای پاژنگ واگذار نمودم. انشاءاله شاهد موفقیت
روزافزون ایشان هم باشم.
لیان: آیا دوست دارید فرصتی فراهم شود تا در سایر شهرستان های استان و یا مراکز
کشور نوحه سرایی داشته باشید؟
بنده از سال 1368 همواره در استان های فارس و خوزستان و بعضاً تهران در زمان های
مختلف حضور یافته و نوحه سرایی کرده ام. در حال حاضر در تمامی شهرستان های استان
بوشهر و فارس و خوزستان با استفاده از این سبک مداحی و نوحه خوانی مردم عزاداری می
کنند.
لیان: به نظر شما رسانه ها به ویژه صدا و سیما چقدر در معرفی عزاداری محلی بوشهری
به هموطنان ما موفق بوده اند؟
نقش صدا و سیما به عنوان رسانه ملی می تواند بیش از سایرین تأثیرگذار باشد در سال
های اخیر صدا و سیما نقش نسبتاً مناسبی در معرفی این سنت به هموطنان عزیز داشته
است. البته انتظار می رود این رسانه در این رابطه تلاش های بیشتری داشته باشد.
لیان: حس و حالی که پس از مداحی و عزاداری پیدا می کنید را می توانید برایمان وصف
کنید؟
خیر! یک حس حس شخصی و درونی است.
لیان: اگر یک خواسته از امام حسین(ع) داشته باشید از ایشان چه چیزی می خواهید؟
آرزو می کنم انشاءاله به حق شفیعه روز جزا و حضرت اباعبدالله همه ما عاقبت بخیر
شویم و بتوانیم از شفاعت آن امام همام بهره مند شویم.
لیان: به عنوان آخرین سئوال احساستان را در مورد این کلمات در حد یک جمله
بیان کنید؟
محرم: ماه عشق و خون
امام حسین(ع): دُردانه حضرت زهرا(س)
شب عاشورا: شب عشق و ارادت ورزیدن به اهل بیت خصوصاً حضرت اباعبداله
سینه زنی بوشهری: کاملترین عزاداری
واحد: اوج عزاداری و سینه زنی
مداحی برای سیدالشهداء: عشق به اهل بیت(علیهم السلام)
بخشو: زیباترین صدای ماندگار تاریخ مداحی در بوشهر
عبدالحمید دشتی فرد (ناخدا): مداح اهل بیت
مسجد دهدشتی: مسجد بافضیلت و یکی از مساجد قدیمی شهر بوشهر